အလင်းရောင် ဓမ္မ: စိတ်ထားလှမှ မြတ်နိူးကြသည် ==================== လောကကြီးမှာ----- ရုပ်အညစ်အကြေး၊စိတ်အညစ်အကြေးရယ်လို့ အညစ်အကြေး (၂)မျိုး ရှိတယ်။ ရုပ်အညစ်အကြေးတွေကတော့ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာကို မလှမပ မတင့်မတယ် မသပ်မရပ်ဖြစ်အောင် အနှောက်အယှက်ပြုတဲ့ အရာတွေပေါ့။ စိတ်အညစ်အကြေးဆိုတာကတော့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာကို မလှမပဖြစ်အောင် အရုပ်ဆိုး အကျည်းတန်အောင် ပြုတဲ့ အရာတွေကတော့ စိတ်အညစ်အကြေးပေါ့။ အဲသလို ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အညစ်အကြေး စိတ်ပိုင်း ဆိုင်ရာ အညစ်အကြေးလို့ အညစ်အကြေး (၂)မျိုး ရှိတဲ့ အနက်က ဘာပြောထားလည်းဆိုတော့- ရုပ်အညစ်အကြေးကို လျစ်လျှူ ရှုပြီးတော့ စိတ်၌ ဖြစ်သော အညစ်အကြေးကို ဆေးကြောရမယ်တဲ့။ ရုပ်အညစ်အကြေးကို ဘာဖြစ်လို့ လျစ်လျှူ ရှုရမှာလည်းဆိုတော့ သပ်သပ်ရပ်ရပ်နေဖို့တော့ မြတ်စွာဘုရားက အင်မတန် တိုက်တွန်းပါတယ်။ ပညာဉာဏ် ကြီးပွားကြောင်းတွေထဲမှာလည်း မိမိရဲ့ တစ်ကိုယ်ရေ တစ်ကာယ သန့်ရှင်းရေးဆိုတာ အလေးပေးပြီးတော့ ဘုရား ဟောပါတယ်။ မိမိပတ်ဝန်းကျင် မိမိနေတဲ့အိမ်မှာ သန့်ရှင်းရမယ်။ ဒါမှ မိမိရဲ့ အဇ္ဈတ္တ ဗဟိဒ္ဓ အတွင်းအပြင်မှာ အကုန်လုံး သန့်ရှင်းနေပြီး ၊ ခြေသည်း လက်သည်းတွေ လှီးရမယ်။ ဆံပင်တွေဆို သပ်သပ်ရပ်ရပ် ထားရမယ်။ အဲသလိုမျိုး သန့်သန့်ရှင်းရှင်း နေလို့ရှိရင် ဉာဏ်ပညာ ပိုပြီးတော့ ပွင့်လင်းတယ်။ အခုဆိုလိုတာက အဲဒီလို သန့်ရှင်းရေး မလုပ်ရဘူးလို့ ဆိုလိုတာ မဟုတ်ဘူး။ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အညစ်အကြေးဆိုတာ တကယ်စင်စစ် ပြောင်စင်အောင် ဘယ်မှာလာ ဆေးကြောနိင်မှာလဲ။ ဘာဖြစ်လို့တုန်းဆိုတော့ ခန္ဓာကိုယ်ကြီးကိုယ်က အညစ်အကြေးတုံးကြီးပဲလေ။ဆေးရသလောက်ပဲ ဆေးလို့ရမှာ။ အဲသလို ဆေးတဲ့ ကြားထဲကပဲ တစ်ရက်ကို နစ်ခါ သုံးခါ ဆေးတဲ့ ကြားထဲကပဲ နေ့တိုင်း တစ်ရက်ပြီးတစ်ရက် တစ်ခါတည်း အသစ်အသစ် ပြန်ပြန်ပြီးတော့ ရှိနေတယ်။ ဆေးမရတဲ့ အရာတွေကော ရှိတယ် မဟုတ်လား? အဲဒီဆေးမရတဲ့ အရာတွေကော ဘယ့်နှယ့် လုပ်ရမယ်။ လျစ်လျှူ ရှုထားရတာပဲ။ ဒီတိုင်း လျစ်လျှူ ရှုထားရတာပဲ။ နောက်ပြီးတော့ သူက ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ အညစ်အကြေးဆိုတာ မိမိတို့က အရေးထားပြီးတော့ ဆေးကြောမယ်ဆိုရင်လည်းပဲ စိတ်အကြေးကို ပြောင်အောင် ဆေးရတာလောက်တော့ အကျိုးမရှိဘူးဆိုတဲ့ ရှုထောင့်ကနေလည်းပဲ ကြည့်လို့ရတယ်။ ခန္ဓာကိုယ် အညစ်အကြေးကင်းတာနဲ့ စိတ်အညစ်ကြေးကင်းတာ အညစ်အကြေး ကင်းတာခြင်း ယှဉ်လိုက်မယ်ဆိုရင် စိတ်အညစ်အကြေးကင်းတာက အများကြီး ပိုပြီး တော့ အကျိုးရှိတယ်။ ရုပ်အညစ်အကြေးကင်းလို့ ဖြစ်ပေါ်လာမယ့် ရလာဒ်၊ စိတ်အညစ်အကြေးကင်းလို့ ဖြစ်ပေါ်လာမယ့် ရလာဒ်။ ရလာဒ်ချင်း မတူနိင်ဘူး။ အခုလူတွေက ရုပ်အညစ်အကြေးကျတော့ အင်မတန် ဂရုစိုက်ပြီးတော့ ဆေးကြောကြတယ်။ သန့်ရှင်းကြတယ်။ လူမြင်သာ ထင်သာ ရှိတဲ့ နေရာဆို ပိုပြီးတော့တောင်မှ သန့်ရှင်းအောင် လုပ်ကြတယ်။ မျက်နှာပေါ်ဆိုရင် ဆေးအမျိုးမျိုးနဲ့ ၊ ဆံပင်လေး တွေဆို ဗောက်တွေ ဘာတွေကင်း၊အလှကုန် ပစ္စည်းတွေဆိုတာ ဒီအတွက် သုံးကြတာ။ လိုအပ်တာထက်တောင် ပိုပြီးတော့ သုံးကြတယ်လို့ ထင်တယ်။ ငွေကုန်ကြေးကျ အများကြီး ခံပြီးတော့။ ရုပ်အညစ်အကြေး ကင်းဖို့ကျတော့ အများကြီး ကြိုးစားကြတယ်။ အညစ်အကြေး ကင်းရုံမျှတင် အားမရလို့ အရောင်မျိုးစုံတောင် တင်ထားလိုက်သေးတယ်။ အဲသလိုလုပ်တော့ ကြည့်ကောင်း ရှုကောင်းတာတော့ အမှန်ပဲ။ ဒါကျတော့ ပုထုဇဉ် သဘာဝ ကြည့်ကောင်းတာပေါ့။ ကြည့်ကောင်းတာရဲ့ ဟိုဖက်မှာ ဘာအကျိုး ရှိသေးလဲ? ဘာမှ သိပ်အကျိုးမရှိပါဘူး။ ပစ္စုပ္ပန်စီးပွား သံသရာစီးပွား အဲသလို လေးလေး နက်နက် စဉ်းစားမယ်ဆိုရင် စိတ်အညစ်အကြေးကို ပြောင်စင်အောင် ဆေးကြောတာနဲ့ ရုပ်အညစ်အကြေးကို ပြောင်စင်အောင် ဆေးကြော တာ ရလာဒ်ချင်း အများကြီး ကွားခြားတယ်။ အဲတော့ တရားကို အစွန်းရောက်အောင်လည်း မတွေးနဲ့နော်။ ဟို ရုပ်အညစ်အကြေးကို လျစ်လျှူ ရူရမယ်ဆိုပြီးတော့ ဘာမှမလုပ်ဘဲနဲ့ စုပ်စုပ်ပဲ့ပဲ့ကြီး နေရမယ်လို့ ဆိုလိုတာ မဟုတ်ဘူး။ တစ်ကိုယ်ရေ တစ်ကာယ သန့်ရှင်းရမယ်။ အိမ်ပတ်ဝန်းကျင် သန့်ရှင်းရမယ်ဆိုပြီးတော့ လိုအပ်တယ်ဆိုတာ စောစောက ပြောခဲ့တယ်။ သို့သော် တကယ်လေးလေး နက်နက် တွေးကြည့်ရင် သန့်ရှင်းရေး လုပ်လို့မရတဲ့ အစိတ်အပိုင်းတွေ အများကြီး ရှိတယ်။ ဒါကြောင့် လျစ်လျှူ ရှုရမယ့် အပိုင်းတွေကော ရှိတယ်။ သူ့ သိပ်ဂရုမစိုက်ပါနဲ့လို့ ပြောတာ။ သူ့ကို ဂရုစိုက်တာထက် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အညစ်အကြေးကို ဂရုစိုက်တာက အများကြီးလေးနက်ပြီးတော့ အများကြီး အကျိုးရှိမှာ ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့် တစ်နည်းဖြင့်လည်း လူတွေက ထင်သာမြင်သာ ရှိတဲ့ ရုပ်အညစ်အကြေး ပြောင်စင်ဖို့ပဲ ဂရုစိုက်လွန်း အားကြီးနေလို့ ပြောတာလည်း ဖြစ်နိင်တယ်။ စိတ်၌ အညစ်အကြေးဆိုတာ ဘာကိုပြောတာလဲ ဆိုတော့ အလိုဆန္ဒတွေ မကျေနပ်မူတွေ မုန်းတီးမူတွေ စက်ဆုပ်မူတွေ ပြိုင်ဆိုင်မူတွေ မနာလိုမူတွေ ဝန်တိုမူတွေ ။အဲဒီလို စိတ်ရဲ့ အညစ်အကြေးတွေ မြောက်များစွာ ရှိတယ်။ အဲဒီ စိတ်အညစ်အကြေးတွေကိုကျတော့ ဂရုစိုက်ပြီးတော့ ဆေးကြောကြရမယ်။ အဲဒီလိုများ စိတ်အညစ်အကြေးကို ဂရုစိုက်ပြီးတော့ အဓိက အနေ ထားပြီးတော့ ပြောင်စင်အောင် ဆေးကြောနိင်ကြမယ်ဆိုရင်---စိတ်ကို အညစ်အကြေး ကင်းအောင်များ လုပ်နိင်ကြမယ် ဆိုရင် ပုပ်နေတဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ကြီးပင် ဖြစ်ပါစေ--အဲဒီသတ္တဝါဟာ အဲဒီပုဂ္ဂိုလ်ဟာ ပူဇော်ထိုက်တယ်။ စိတ်အညစ်အကြေး ကင်းရင် ကင်းသလောက် တန်ဖိုးကြီးတယ်လို့ ဆိုလိုတာ။ သစ္စာရွှေစည်ဆရာတော် ၏ "စိတ်ထားလှမှ မြတ်နိူးကြသည်"တရားတော်မှ ကူးယူ ပူဇော်သည်။ မဇ္ဈိမနိကာယ် အနင်္ဂဏသုတ္တန်၊ အင်္ဂုတ္တရနိကာယ် ဒသကနိပါတ်, သစိတ္တသုတ္တန်တို့ကို အခြေခံ၍ ဟောကြားတော်မူသည်။