အလင်းရောင် ဓမ္မ: လူတိုင္း ခံစားေနရတဲ့ “ ဒုကၡ (၇) မ်ိဳး ” 🌸🌸=====🌸🌸======🌸🌸 လူတိုင္းလူတိုင္း ခံစားေနရတဲ့ ဒုကၡ ( ၇ ) မ်ိဳးမွာ (၁) ဒုကၡ ဒုကၡ။ (၂) ၀ိပရိဏာမဒုကၡ။ (၃) သခၤ ါရဒုကၡ။ (၄) ပဋိ စၦႏၷဒုကၡ။ (၅) အပၸဋိ စၦႏၷဒုကၡ။ (၆) ပရိယာယဒုကၡ။ (၇) နိပၸရိယာယ ဒုကၡ တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ (၁) ဒုကၡ ဒုကၡ ➖➖➖➖ ကိုယ္ထဲမွာ နာက်င္ကိုက္ခဲျခင္း စသည္ျဖင့္ အခံခက္တဲ့ ကိုယ္ဆင္းရဲကတစ္မ်ိဳး၊ စိတ္ထဲမွာ စိတ္ပူျခင္း၊ စိတ္ညစ္ျခင္း၊ ႏွလံုးမသာျခင္း၊ ၀မ္းနည္းျခင္း စသည္ျဖင့္ အခံခက္ တဲ့ စိတ္ဆင္းရဲကတစ္မ်ိဳး၊ ဒီ ကိုယ္ဆင္းရဲနဲ႔ စိတ္ဆင္းရဲကို ဒုကၡ ဒုကၡလို႔ ေခၚပါတယ္။ သူ႕သေဘာကလည္း အခံရခက္တဲ့ ဆင္းရဲပဲ။ သူ႕အမည္ကလည္း ဒုကၡဆင္းရဲပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ဒုကၡဒုကၡ လို႔ ေခၚပါတယ္။ ဆင္းရဲသေဘာရွိတဲ့ ဆင္းရဲတဲ့ ကိုယ္ဆင္းရဲ စိတ္ဆင္းရဲကိုေတာ့ လူတိုင္းလူတိုင္းက ေၾကာက္ၾကပါတယ္။ ကိုယ္ထဲစိတ္ထဲ၌ မခံသာတဲ့ ဆင္းရဲကို ဒုကၡဒုကၡလို႔ ေခၚပါတယ္။ (၂) ၀ိပရိဏာမဒုကၡ ➖➖➖➖➖➖ အေတြ႕ေကာင္းေတြနဲ႔ ေတြ႕ထိၿပီး ကိုယ္ထဲမွာ ခ်မ္းသာေနတဲ့ (ကာယိကသုခ)ကိုယ္ခ်မ္းသာကတစ္မ်ိဳး၊ ၀မ္းသာစရာေတြကို အာရံုျပဳၿပီး စိတ္ထဲမွာ ရႊင္လန္း၀မ္းသာေနတဲ့ (ေစတသိကသုခ) စိတ္ခ်မ္းသာကတစ္မ်ိဳး၊ ဒီခ်မ္းသာႏွစ္မ်ိဳးကိုေတာ့ လူတိုင္းႀကိဳက္ ၾကပါတယ္ ဒီ ခ်မ္းသာႏွစ္မ်ိဳးကို ရေအာင္လို႔ ေန႔မအား၊ ညမအား အသက္ကိုေတာင္ စြန္႔ၿပီး ရွာေနၾကပါတယ္။ (ေရႊ၊ ေငြ၊ တိုက္တာ၊ အေဆာက္အဦး၊ ခင္ပြန္း၊ ဇနီး၊ သား၊ သမီး) အလိုရွိတိုင္းရၿပီး ဒီခ်မ္းသာေတြကို ခံစားေနၾကရတဲ့ အခါလည္း အလြန္၀မ္းေျမာက္ ေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီလို ေပ်ာ္ရြင္၀မ္းေျမာက္ ေနရာက ခ်မ္းသာေၾကာင္း အာရံု၀တၳဳေတြ ရုတ္တရက္ ပ်က္စီးဆံုးပါးသြားရင္ မေနတတ္ မထိုင္တတ္ျဖစ္ၿပီး အလြန္ပင္ ဆင္းရဲဒုကၡ ေရာက္တတ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီခ်မ္းသာေတြ ရွိေနတုန္းမွာ ေကာင္းေပမယ့္ သူတို႔ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီး သြားတဲ့အခါ၊(မရွိတဲ့အခါ) က်ေတာ့ ယူက်ံဳးမရျဖစ္ၿပီး ဆင္းရဲေစတဲ့ ဒုကၡလို႔ ဆိုလိုပါတယ္။ (၃) သခၤ ါရဒုကၡ ➖➖➖➖➖ ျမင္ေနက်၊ ၾကားေနက်၊ ေတြ႕ႀကံဳေနက် မေကာင္းမဆိုး ရိုးရိုးအာရံု ၀တၳဳေတြႏွင့္ေတြ႔ဆံုခံစား ေနရတဲ့အခါမွာ ဆင္းရဲတယ္လို႔လည္း မဆိုႏိုင္ဘူး။ ခ်မ္းသာတယ္လို႔လည္း မဆို ႏိုင္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီ ဥေပကၡာက ၿမဲတည္ေနေတာ့လည္း မဟုတ္ဘူး၊ မၿမဲတဲ့အတြက္ အဲဒီ အလယ္အလတ္ အေျခအေန အတိုင္း ျဖစ္ေနေစခ်င္ရင္ သူ႕ဆိုင္ရာအေၾကာင္းေတြျဖင့္ မျပတ္ျပဳ ျပင္ ေပးေနရပါတယ္။ ျပဳျပင္ေပးေနရေတာ့ တာ၀န္ေလးတာ ဆင္းရဲတာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ မ ေကာင္းမဆိုး အလယ္အလတ္ခံစားမွဳ ဥေပကၡာေ၀ဒနာကို သခၤ ါရဒုကၡလို႔ ေခၚပါတယ္။ (၄) ပဋိ စၦႏၷဒုကၡ ➖➖➖➖➖ နားကိုက္ျခင္း၊ သြားနာျခင္း၊ ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ ေလေအာင့္ျခင္း၊ လိုခ်င္တပ္စြဲမွဳႏွိပ္စက္၍ ပူေလာင္ျခင္း၊ စိတ္ညစ္ျခင္း၊ စိတ္ပူျခင္း အစရွိတဲ့ ကိုယ္ထဲ စိတ္ထဲက အခံရခက္ေန ေသာ ဆင္းရဲဟာ ခံစားေနရတဲ့ သူမွာသာ ထင္ရွားတယ္။ အျခားပုဂၢိဳလ္ေတြမွာ မထင္ရွားဘူး။ ေမးၾကည့္လို႔ အဲဒီ ခံစားေနရတဲ့သူက ေျပာျပမွသာလွ်င္ သိရတယ္။ အဲဒီ ဆင္းရဲဟာ ဖံုးကြယ္ ထားသလိုပင္ ျမွဳပ္ကြယ္ေနတဲ့အတြက္ ပဋိ စၦႏၷဒုကၡ လို႔ ေခၚ ပါတယ္။ (၅) အပၸဋိ စၦႏၷဒုကၡ ➖➖➖➖➖➖ ဓားခုတ္ခံရျခင္း၊ လွံထိုးခံရျခင္း၊ ေသနတ္မွန္ျခင္း စသည္ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ အနာဆင္းရဲကေတာ့ ကြယ္၀ွက္ျခင္းမရွိဘဲ ထင္ရွားေပၚေနတဲ့အတြက္ အပၸဋိ စၦႏၷဒုကၡ လို႔ေခၚပါတယ္။ (၆) ပရိယာယဒုကၡ ➖➖➖➖➖➖ ကိုယ္ဆင္းရဲ စိတ္ဆင္းရဲကို ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ ရုပ္နာမ္ သေဘာတရား ဟူသမွ်ေတြဟာ သူ႕ပင္ကိုယ္က မဆင္းရဲေသာ္လည္း ဆင္းရဲ၏အေၾကာင္း၀တၳဳ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ပရိယာယဒုကၡ လို႔ ေခၚပါတယ္။ (၇) နိပၸရိယာယဒုကၡ ➖➖➖➖➖➖ ကိုယ္ဆင္းရဲ၊ စိတ္ဆင္းရဲတို႔တြင္ နည္းပရိယာယ္ သြယ္၀ိုက္ျခင္း မရွိဘဲ မုခ် ဆင္းရဲလို႔ နိပၸရိယာယဒုကၡ လို႔ ေခၚပါတယ္။ သူေတာ္ေကာင္းတို႔ လည္း ကိုယ္ဆင္းရဲျခင္း၊ စိတ္ဆင္းရဲျခင္း စသည့္ ဆင္းရဲဟူသမွ်၏ အေၾကာင္းရင္း ဇာတိ မျဖစ္ရေအာင္ တရားဓမၼကို လက္ကိုင္ထားၿပီး က်င္ႀကံႀကိဳးကုတ္ အားထုတ္ေတာ္မူႏိုင္ ၾကပါေစကုန္သတည္း။ ။ ဓမၼစာေပမ်ား- Dhamma Wizaya-ဓမၼဒါန