အလင်းရောင် ဓမ္မ: "မိသားစု ဥမကဲြသိုက္မပ်က္ မျဖစ္ဖို႔ ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္အခ်က္ေတြပါ တကယ္ လိုက္နာက်င့္သံုးရန္" * * * * * * * * * * * * * * * * * * ❖ ေလာကလူေတြက ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် ဒီစားဝတ္ေနေရးကသာ အေရးႀကီးတယ္လုိ႔ ထင္ေနၾကတာ။စားဝတ္ေနေရးတင္ လံုးပန္းၿပီး လိုက္နာက်င့္သံုးရမည့္ သဘာဝတရားေတြ မ်က္ကြယ္ျပဳထားမယ္ ဆိုလုိ႔ရွိရင္ ျပႆ နာေတြ မ်ဳိးစံုတက္မယ္။ ဆင္းရဲဒုကၡေတြ ေရာက္ၾကမယ္။ စီးပြားဥစၥာ ဘယ္လိုပဲ တိုးတက္ တိုးတက္ စိတ္ခ်မ္းသာမႈ မရၾကဘူး။ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ျပႆ နာေတြ တက္ၿပီးေတာ့ ကြဲၾက ၊ ျပဲၾကဒီလိုေတြ ျဖစ္ၾကတာေပါ့။ အဲဒါေၾကာင့္မုိ႔လုိ႔ စီးပြားေရး တစ္ခု၊စားဝတ္ေနေရ တစ္ခုတည္းကိုသာ အာရံုမျပဳဘဲနဲ႔ တုိ႔တစ္ေတြမွာ ရွိသင့္ရွိထုိက္တဲ့ စိတ္ေနစိတ္ထားေတြ၊ လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္တာေတြက ဘာေတြလဲ ဆိုတာ မ်က္ေျခမျပတ္ စဥ္းစားထားဖုိ႔ လိုအပ္တယ္။ ❖ မိသားစုႀကီးဟာ အသိုက္အအံုပဲ။ျမန္မာစကားမွာ ေျပာၾကတယ္ “ဥမကြဲ သိုက္မပ်က္”တဲ့။ အဲဒီလို ေနဖုိ႔ ဆိုတာဟာ အေၾကာင္းမဲ့ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး။ အေၾကာင္း ရွိပါတယ္။အဲဒီအေၾကာင္းေတြက စည္းရံုးေရးအေနနဲ႔ဘာေတြတံုးလုိ႔ သဂၤဟဝတၳဳ ေလးပါးကို ျမတ္စြာဘုရားကေဟာထားတာ။ ❖ “သဂၤဟဝတၳဳ ေလးပါး” ဆိုတာ စုစည္းႏုိင္တဲ့ အေၾကာင္းတရားေလးမ်ဳိးကို ေခၚတယ္။ အဲဒီအေၾကာင္း တရားေလးမ်ဳိးဟာ ဘာလဲ။ ━━ နံပါတ္ (၁)က ဒါန - အျပန္အလွန္ ေပးကမ္းျခင္း။ “ဒါန”လုိ႔ ဆိုလိုက္တာနဲ႔ အလွဴအတန္းႀကီး လုပ္တယ္ လုိ႔စိတ္ထဲမွာ မေအာက္ေမ့နဲ႔။ “ဒါန”ဆိုတာ အျပန္အလွန္ ေပးကမ္းတာ။ ဥပမာ – ေမြးေန႔ဆိုရင္ ေမြးေန႔လက္ေဆာင္ ေပးတာ ရွိတယ္။ ႏွစ္ဦးကာလ ဆိုရင္ ႏွစ္ဦးလက္ေဆာင္ ေပးတာ ရွိတယ္။ သူ႔ေမြးေန႔ ကိုယ့္ေမြးေန႔။ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ မွတ္မွတ္သားသား လက္ေဆာင္ေပးၾကတယ္။ ခရီးေဝးက ျပန္လာၾကရင္ လက္ေဆာင္ေပးၾကတယ္။ အျပန္အလွန္ ဒီလို ေပးတာ၊ကမ္းတာဟာ စုစည္းမႈ တစ္ခုျဖစ္တယ္။ ❖ မိသားစုထဲမွာ ဒါမ်ဳိးကို လုပ္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ဖုိ႔ လိုအပ္တယ္ေပါ့။ ဥပမာ – သားသမီးလုပ္တဲ့ပုဂၢိဳလ္က တစ္ၿမိဳ႕တစ္နယ္သြားၿပီး ျပန္လာတဲ့အခါက်ေတာ့ အေမ အေဖကို ေဟာဒါ အေမႀကိဳက္တတ္တာေလး ဝယ္လာတယ္။အေဖႀကိဳက္တတ္တာေလး ဝယ္လာတယ္။ ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမေတြလည္း ငါ့ညီႀကိဳက္တတ္တာ။ ငါ့အစ္ကိုႀကိဳက္တတ္တာ။ငါ့ညီမ ႀကိဳက္တတ္တာ ဆိုၿပီး တန္ဖိုးမႀကီးေပမယ္လုိ႔ သူႀကိဳက္တတ္တာေလး ဝယ္လာၿပီးေတာ့ လက္ေဆာင္ေပးတယ္။ အဲဒါလည္း စည္းရံုးေရးတစ္ခုပဲ။ ျမတ္စြာဘုရားက ဒါကို မေမ့ရေအာင္ ေဟာထားတာ။ ကိုယ့္အိမ္မွာ ဟင္းေလးခ်က္ထားရင္အေမဆီ ပုိ႔ေပးတယ္။ အေဖဆီ ပုိ႔ေပး။ညီအစ္ကို ေမာင္နွမေတြ ခြဲေဝစား။ ေဟာ ဒါနပဲ၊ အဲဒီလို ေပးကမ္းျခင္းဟာ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ေမတၱာေႏွာင္ႀကိဳး ခုိင္ၿမဲေစတယ္။ Society(အသင္းအဖဲြ႕ လူမႈကြန္ယက္) ကုိခုိင္မာေစတယ္။ အသင္းအဖြဲ႕တစ္ခုကိုလည္း ခိုင္မာေစတယ္။ ဒါအေရးႀကီးတာတစ္ခု ျဖစ္တယ္ေပါ့။ ❖ေအး ... ေပးရံု ကမ္းရံုနဲ႔ ျပည့္စံုၿပီလားဆိုေတာ့ မျပည့္စံုေသးဘူး။ ေနာက္တစ္ခု လုပ္ဖုိ႔ လိုေသးတယ္၊ တစ္ခ်ဳိ႕လူေတြက ေပးေတာ့ ေပးပါရဲ႕။ အေျပာက်ေတာ့ ရိုင္းတယ္။ ေျပာတာ၊ဆိုတာ ၾကမ္းတယ္ေပါ့။ ေဟာ ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္း ေျပာလိုက္မယ္ ဆိုရင္ ေမတၱာပ်က္သြားတတ္တယ္။ စည္းရံုးေရး ပ်က္သြားတတ္တယ္။ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ဆက္ဆံေပါင္းသင္းတဲ့အခါမွာ အေျပာ အဆို အင္မတန္မွ အေရးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ ျမတ္စြာဘုရားက နံပါတ္(၂)အေနနဲ႔ “ေပယ်ဝဇၨ”-ၾကင္နာတဲ့ စကားမ်ဳိး ေျပာတတ္ရမယ္တဲ့။ ယဥ္ေက်းတဲ့ စကားမ်ဳိး ေျပာရမယ္။ အသင္းအဖြဲ႕ထဲမွာ အသင္းသား တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး၊ မိသားစုထဲမွာ ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမေတြ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ရိုင္းျပတဲ့ စကားမ်ဳိးေတြ မေျပာဘဲနဲ႔ ၾကင္နာတဲ့စကား၊ ယဥ္ေက်းတဲ့စကားမ်ဳိးေတြ ေျပာဖုိ႔ လိုအပ္တယ္တဲ့။ ဒါလည္းပဲ အင္မတန္မွ ထိေရာက္တဲ့ စည္းရံုးေရးတစ္ခုပဲ ျဖစ္တယ္။ ❖ေအး …တစ္ခ်ဳိ႕က်ေတာ့ ေပးတာကိုလည္း အေလးအနက္ မထားဘူး။ စကားခ်ဳိခ်ဳိသာသာ ေျပာတာကိုလည္း အေလးအနက္ မထားဘူး။ ဘာကို အေလး အနက္ ထားတံုးဆိုလုိ႔ရွိရင္ သူ႔မွာ ကိစၥဝိစၥရွိတယ္။ေဆာင္ရြက္လုပ္ကိုင္စရာ ရွိလုိ႔ရွိရင္ဝိုင္းဝန္းၿပီးေတာ့ ကူညီလုပ္ကိုင္ေပးတယ္။ အဲဒါကို တန္ဖိုးထားတဲ့ လူမ်ဳိးကလည္း ရွိေသးတယ္။ အဲဒီေတာ့ မိသားစုထဲမွာ သူ႔တာဝန္၊ကိုယ့္တာဝန္ ခြဲျခားသတ္မွတ္ထားေပမယ္လုိ႔ တစ္ခါတစ္ရံ မႏုိင္မနင္း ျဖစ္ေနတာမ်ဳိးေတြတုိ႔၊အကူအညီလိုအပ္ေနတဲ့ ေနရာမ်ဳိးေတြ ဝင္လုပ္ေပးတာမ်ဳိး။ ဒါဟာလည္းပဲ အင္မတန္ေကာင္းတဲ့ စည္းရံုးေရး တစ္ခုပဲတဲ့။ အဲဒါကို “အတၳစရိယာ”လုိ႔ ေခၚတယ္။ အတၳစရိယာ = သူရဲ႕အက်ဳိးကို ျပဳက်င့္ေပးတာ။ သူ႔ အက်ဳိးကို ေဆာင္ရြက္ေပးတာ။ သူရဲ႕ကိစၥကို ဝိုင္းဝန္းၿပီး ေဆာင္ရြက္ေပးတာ။ ဒါလည္း မိတ္ေဆြေတြၾကားထဲမွာ လိုအပ္တဲ့ အခ်က္တစ္ခုပဲ ျဖစ္တယ္။ ❖ေဟာ ...ေနာက္တစ္ခုက ဘာတံုးဆိုလုိ႔ရွိရင္ “သမာနတၱတာ”-တန္းတူရည္တူ ထားျခင္း၊ဆက္ဆံျခင္း။ ေလာကမွာ သိပ္အထင္ေသးၿပီး ဆက္ဆံၾကမယ္ ဆိုရင္ မခံႏုိင္ၾကဘူး ဒါသဘာဝပဲ။ ဘာေတြေပးေပး၊ ခ်ဳိခ်ဳိသာသာ ဘယ္လိုပဲ ေျပာေျပာ၊ ကိုယ့္ကိစၥေတြ ဘယ္လိုပဲ လုပ္ေပးလုပ္ေပး၊ အထင္ေသးခံရတဲ့ပုဂၢိဳလ္က စိတ္ထဲမွာ အင္မတန္မွ နာၾကည္းတတ္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္မုိ႔လုိ႔ ကိုယ္နဲ႔ တန္းတူထားၿပီးေတာ့ ဆက္ဆံႏုိင္ရမယ္တဲ့။ ဆက္ဆံေရးမွာ ကိုယ္နဲ႔ တန္းတူထားၿပီးေတာ့ ဆက္ဆံၾကည့္။ဒါေလးေတြဟာ သာမန္ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ဘာမွမဟုတ္တဲ့ ကိစၥေလးလုိ႔ ထင္ေကာင္းထင္ၾကမယ္။ ❖ ျမတ္စြာဘုရားသခင္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္က အခုေျပာခဲ့တဲ့ ✤“ဒါန”ဆိုတဲ့ တစ္ဦးနဲ႔ တစ္ဦး အျပန္အလွန္ ေပးကမ္းျခင္း၊ ✤“ေပယ်ဝဇၨ”ဆိုတဲ့ ၾကင္နာတဲ့စကားကို ေျပာဆိုျခင္း၊ ✤“အတၳစရိယာ” ကိစၥဝိစၥရွိရင္ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း၊ ✤“သမာနတၱတာ” ကိုယ္နဲ႔ တန္းတူထားၿပီး ဆက္ဆံျခင္း ဆိုတဲ့ ဒီအခ်က္ေလးခ်က္အတိုင္း မလိုက္နာဘူး ဆိုရင္တဲ့ အေမ၊အေဖပင္ ျဖစ္ပါေစ၊သားသမီးဆီက အက်ဳိးရမွာ မဟုတ္ဘူးတဲ့။ ဒီလို ေဟာထားတာေနာ္။ ❖ ဘယ္ေလာက္အထိ အေရးႀကီးလဲ ဆိုလုိ႔ရွိရင္ လွည္းဘီးတုိ႔ ၊ ျမင္းလွည္းဘီးတုိ႔မွာ “နားပန္းေစာင့္” ဆိုတာ ရွိတယ္။ဘီးကြၽတ္ မထြက္သြားေအာင္ ကန္႔လန္႔ကေလး ခံထားတာ။ ကားေတြက်ေတာ့လည္း တစ္မ်ဳိးေပါ့ေနာ္။ဘီးကြၽတ္မထြက္သြားေအာင္ တပ္ထားတဲ့ ကန္႔လန္႔ခံၿပီး တပ္ထားတဲ့ အေခ်ာင္းေလးကို “နားပန္းေစာင့္”လုိ႔ေခၚတယ္။ ဒါလွည္းနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေျပာတာေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ဘီးမကြၽတ္ေအာင္ တပ္ထားတဲ့ ကန္႔လန္႔၊ ကားနဲ႔ဆိုရင္ နပ္တုိ႔ ဘာတုိ႔ေပါ့။အင္မတန္မွ အေရးႀကီးတယ္။ကြၽတ္ထြက္သြားလုိ႔ရွိရင္ ဒီကား၊ ဒီလွည္း ေရွ႕ကို ဆက္သြားႏုိင္မွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ အဲဒါမ်ဳိးပဲ လူ႔ရဲ႕ Societyအသင္းအဖြဲ႕ႀကီး၊မိသားစုႀကီးဟာ ဒီသဂၤဟဝတၳဳေလးပါးဟာ နားပန္းေစာင့္နဲ႔ အလားတူတယ္။ ေမာင္းေနတဲ့ကား ဘီးကြၽတ္ထြက္သြားျပီဆိုရင္ အင္မတန္အႏၲရာယ္ႀကီးတယ္ေပါ့။ အဲဒီအႏၲရာယ္ႀကီးလိုပဲ။ မိသားစုထဲမွာ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး စိတ္ဝမ္းကြဲျပားသြားၾကၿပီး မတည့္ၾကဘူးဆိုရင္ ဒါအႏၲရာယ္ႀကီးတစ္ခုျဖစ္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္မုိ႔ ျမတ္စြာဘုရားက သဂၤဟတရားေလးပါးအတိုင္း လိုက္နာဖုိ႔ ဆိုၿပီး ေဟာထားတာ ျဖစ္တယ္။…။ ═══════ #ပါေမာကၡခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ #ေဒါက္တာအရွင္နႏၵမာလာဘိဝံသ။ credit - စာရုိက္ပူေဇာ္သူ - Admin Team of Young Buddhist Association. ★ _/\\_ သဗၺဒါနံ ဓမၼဒါနံ ဇိနာတိ၊ _/\\