အလင်းရောင် ဓမ္မ: သံဃာကိုသာ လွူပါ •••••••••••••••••• မိေထြးေတာ္ ေဂါတမီဟာ ျမတ္ဗုဒၶထံ ေရာက္ရွိလာၿပီး “ ရွင္ေတာ္ ျမတ္ဗုဒၶ၊ ျမတ္ဗုဒၶကို ရည္မွန္း၍ ကိုယ္တိုင္ ယက္ယူထားေသာ သကၤန္းအသစ္ကို အလွူခံေတာ္မူပါ ဘုရား ” လို့ ေလၽွာက္ထားေတာ္မူတဲ့ အခါ၊ ျမတ္ဗုဒၶက “ ေဂါတမီ၊ သံဃာကိုသာလွူ ပါ။ သံဃာကိုလွူရင္ ဗုဒၶကိုလွူရာေရာက္တယ္။ ပူေဇာ္ရာလည္း ေရာက္ပါတယ္” ဆိုၿပီးေတာ့ မိန္႔ပါတယ္။ ေဂါတမီ သုံးႀကိမ္တိုင္တိုင္ ေလၽွာက္ေသာ္လည္း သံဃာကိုပဲ လွူ ဒါန္းဖို့ပဲ မိန္႔ပါတယ္။ ဒီအတြက္ကို ရွင္အာနႏၵာက … “ ျမတ္ဗုဒၶ၊ မဟာပဇာပတိေဂါတမီရဲ့ သကၤန္းေတာ္ျမတ္ အသစ္ကို အလွူ ခံ ယူေတာ္မူပါ ဘုရား။ ေက်းဇူးမ်ားပါတယ္။ ျမတ္ဗုဒၶကို ျပဳစုခဲ့တဲ့သူ၊ ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့တဲ့သူ၊ နို့ခ်ိဳတိုက္ေကၽြးခဲ့တဲ့ မိေထြးေတာ္ျမတ္ပါဘုရား။ ျမတ္ဗုဒၶရဲ့ မယ္ေတာ္ျမတ္ နတ္ရြာစံတဲ့အခါမွာ မိေထြးေတာ္ကပဲ ျမတ္ဗုဒၶကို နို့ခ်ိဳတိုက္ေကၽြးေတာ္မူခဲ့ရပါတယ္ ဘုရား ” “ ျမတ္ဗုဒၶ၊ မိေထြးေတာ္ ေဂါတမီ အေပၚမွာ ေက်းဇူးမ်ားပါတယ္။ ျမတ္ဗုဒၶကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး မိေထြးေတာ္ျမတ္ဟာ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာေတာ္ တို့ကို ဆည္းကပ္ကိုးကြယ္ခဲ့ပါတယ္။ ငါးပါးသီလကိုလည္း ေစာင့္ထိန္းခဲ့ပါ တယ္။ ရတနာသုံးပါးကို မလွုပ္မရွားပဲ ခိုင္ခိုင္ျမဲျမဲနဲ႔ ၾကည္ညိဳခဲ့ပါတယ္။ အရိယာေတြ ႏွစ္သက္တဲ့ သီလနဲ႔လည္း ျပည့္စုံတယ္။ သစၥာေလးပါး တရားေတာ္ျမတ္ ကိုလည္း ယုံမွားမွု ကင္းတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မိေထြးေတာ္ျမတ္ ေဂါတမီရဲ့ သကၤန္းသစ္ဒြိစုံကို အလွူ ခံေတာ္မူပါဘုရား ” လို့ ေလၽွာက္တင္ပါတယ္။ ျမတ္ဗုဒၶက “ အာနႏၵာ၊ မွန္ပါေပတယ္။ တပည့္တစ္ေယာက္ဟာ ဆရာကို ရွိခိုးတာ၊ ႀကိဳဆိုတာ၊ လက္အုပ္ခ်ီတာ၊ ၀တ္ႀကီး၀တ္ငယ္ ျပဳစုတာ၊ သကၤန္း၊ ဆြမ္း၊ ေက်ာင္း၊ ေဆးပစၥည္းေလးပါးနဲ႔ ေပးလွူတာကို ေကာင္းတဲ့ ေက်းဇူးဆပ္ျခင္း လို့ မေျပာၾကားလိုပါ။ ” အာနႏၵာ … ပုဂၢလိကအလွူ ၁၄ မ်ိဳးရွိတယ္ ၁။ ဘုရားကိုလွူ တာ ၂။ တရားကိုလွူ တာ ၃။ သံဃာကိုလွူ တာ ၄။ အရဟတၱဖိုလ္ရေအာင္ က်င့္ေနသူကို လွူ တာ ၅။ အနာဂါမ္ကိုလွူ တာ ၆။ အနာဂါမ္ဖိုလ္ရေအာင္ က်င့္ေနသူကို လွူ တာ ၇။ သဒါဂါမ္ကို လွူ တာ ၈။ သဒါဂါမ္ဖိုလ္ရေအာင္ က်င့္ေနသူကို လွူ တာ ၉။ ေသာတာပန္ကို လွူ တာ ၁၀။ ေသာတာပတၱိဖိုလ္ ရေအာင္ က်င့္ေနသူကို လွူ တာ ၁၁။ သာသနာပမွာရွိတဲ့ ( က်င့္တဲ့ ) ကာမဂုဏ္ တပ္မက္မွုကင္းတဲ့သူကို လွူ တာ ၁၂။ သီလမရွိတဲ့ ပုထုဇဥ္ကို လွူ တာ ၁၃။ သီလရွိတဲ့ ပုထုဇဥ္ကို လွူ တာ ၁၄။ တိရစၧာန္ကို လွူတာတို့ ျဖစ္ပါတယ္။ အာနႏၵာ၊ ယခုအလွူ ေပါင္း ၁၄ မ်ိဳးထဲက (၁) တိရစၧာန္ကို ေပးလွူတာေၾကာင့္ ဘ၀တစ္ရာ၊ (၂) သီလမရွိတဲ့ ပုထုဇဥ္ကို ေပးလွူတာေၾကာင့္ ဘ၀တစ္ေထာင္၊ (၃) သီလရွိတဲ့ ပုထုဇဥ္ကို ေပးလွူ တာေၾကာင့္ ဘ၀ တစ္သိန္း၊ (၄) သာသနာပမွာရွိတဲ့ ( က်င့္တဲ့ ) ကာမဂုဏ္ တပ္မက္မွု ကင္းတဲ့သူကို လွူ တာေၾကာင့္ ဘ၀ကုေဋတစ္သိန္း၊ (၅) ေသာတာပတၱိဖိုလ္ကို ရေအာင္ က်င့္ေနသူကို လွူ တာေၾကာင့္ ဘဝေပါင္း မေရတြက္နိုင္ေအာင္၊ (၆) ေသာတာပန္မွ အျမင့္ဆုံးပုဂၢိဳလ္ ၁၄ မ်ိဳး အထိကို လွူ တာေၾကာင့္ ဘဝေပါင္း မေရတြက္နိုင္ေအာင္ ေကာင္းက်ိဳး ရနိုင္မယ္ဆိုတာ (အထူး) ေျပာစရာ မလိုပါ။ အာနႏၵာ … သံဃိက အလွူဟာလည္း ခုနစ္မ်ိဳးရွိတယ္။ ၁။ ဗုဒၶကို အမွူးျပဳတဲ့ ႏွစ္ဖက္သံဃာ ( ရဟန္း၊ ရဟန္းမ ) ကိုလွူ တာ၊ ၂။ ဗုဒၶ ပရိနိဗၺာန္ စံယူေတာ္မူအခါ ႏွစ္ဖက္သံဃာကို ေပးလွူ တာ။ ၃။ ရဟန္း ( သံဃာ )ကို ေပးလွူတာ၊ ၄။ ရဟန္းမ (သံဃာ ) ကို ေပးလွူ တာ၊ ၅။ ႏွစ္ဖက္သံဃာေတာ္ထဲမွ ရဟန္း ဘယ္ေလာက္၊ ရဟန္းမဘယ္ေလာက္ ရွိသည္ကို ညႊန္ျပပါလို့ ေလၽွာက္ထား ပင့္ဖိတ္ၿပီး ေပးလွူတာ၊ ၆။ ရဟန္းသံဃာထဲ ဘယ္ေလာက္ရွိသည္ ကို ညႊန္ျပပါလို့ ေလၽွာက္ထားပင့္ဖိတ္ၿပီး ေပးလွူ တာ၊ ရ။ ရဟန္းမ သံဃာထဲက ရဟန္းမ ဘယ္ေလာက္ရွိသည္ကို ညႊန္ျပပါလို့ ေလၽွာင္တင္ပင့္ဖိတ္ၿပီးေပးလွူ တာတို့ ျဖစ္ပါသည္။ “ အာနႏၵာ … ရဟန္း အမည္ခံယူ႐ုံမၽွသာ ရွိတဲ့ သူေတြေပၚလာလိမ့္မယ္။ သူတို့ရဲ့ လည္းပင္မွာ သကၤန္းစမ်ားကို ဖြဲ႕ခ်ည္းထားၾကလိမ့္မယ္။ သူတို့ဟာ သီလမရွိတဲ့သူေတြ၊ ယုတ္မာတဲ့ ကိုယ္က်င့္ရွိသူေတြ ျဖစ္ၾကလိမ့္မယ္။ သံဃာကို ရည္မွန္းၿပီး သီလမရွိတဲ့သူကို လွူ ဒါန္းၾကရလိမ့္မယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္ခါေတာင္မွ သံဃိကဒါန အလွူဟာ မေရမတြက္နိုင္ေအာင္ ေကာင္းက်ိဳးမ်ား ပါတယ္။ သံဃိက အလွူထက္ ပုဂၢလိက အလွူ ဟာ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔မွ အက်ိဳးမမ်ားနိုင္ပါ။ ” လို့ ျမတ္ဗုဒၶ ဆုံးမပါတယ္။ “ အာနႏၵာ … အလွူ စင္ၾကယ္ျခင္း ေလးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ ၁။ အလွူ ရွင္ဘက္ကသာ စင္ၾကယ္ၿပီး အလွူ ခံဘက္က မစင္ၾကယ္တဲ့အလွူ တစ္မ်ိဳး။ ၂။ အလွူ ခံဘက္ကသာ စင္ၾကယ္ၿပီး အလွူ ရွင္ဘက္က မစင္ၾကယ္တဲ့အလွူ တစ္မ်ိဳး။ ၃။ ႏွစ္ဖက္စလုံးမစင္ၾကယ္တဲ့ အလွူ တစ္မ်ိဳး။ ၄။ ႏွစ္ဖက္စလုံးစင္ၾကယ္တဲ့ အလွူ တစ္မ်ိဳး တို့ျဖစ္တယ္။ (၁) အာနႏၵာ … ေလာကမွာ အလွူ ေပးသူဟာ သီလရွိသူ၊ ကိုယ္က်င့္ေကာင္းသူ ျဖစ္ရမယ္။ အလွူ ခံသူက သီလမရွိသူ၊ ကိုယ္က်င့္ မေကာင္းျဖစ္ၾကရင္ ဒီအလွူဟာ အလွူ ေပးသူဘက္က စင္ၾကယ္၍ အလွူခံ ဘက္က မစင္ၾကယ္တဲ့ အလွူ ျဖစ္တယ္။ (၂) အာနႏၵာ … အလွူေပးသူမွာ သီလမရွိ၊ ကိုယ္က်င့္မေကာင္း၊ အလွူခံပုဂၢိဳလ္ေတြက သီလရွိ၊ ကိုယ္က်င့္ေကာင္း ျဖစ္ၾကရင္ ဒ္ီအလွူ ဟာ အလွူ ခံဘက္က စင္ၾကယ္၍ အလွူ ေပးသူ ဘက္က မစင္ၾကယ္တဲ့ အလွူ ျဖစ္တယ္။ (၃) အာနႏၵာ … အလွူေပးတဲ့ သူကလည္း သီလမရွိ၊ ကိုယ္က်င့္မေကာင္း၊ အလွူခံသူ ကလည္း သီလမရွိ၊ ကိုယ္က်င့္မေကာင္း ျဖစ္ၾကရင္ ဒီအလွူ ဟာ ႏွစ္လက္စလုံး မစင္ၾကယ္တဲ့အလွူ ျဖစ္တယ္။ (၄) အာနႏၵာ … အလွူေပးသူကလည္း သီလရွိ၊ ကိုယ္က်င့္လည္းေကာင္း၊ အလွူ ခံသူကလည္း သီလလည္းရွိ၊ ကိုယ္က်င့္လည္းေကာင္းျဖစ္ၾကရင္ ဒီအလွူဟာ ႏွစ္ဖက္စလုံး စင္ၾကယ္တဲ့ အလွူ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဖာ္ျပပါ ဂါထာေတာ္ျမတ္အတိုင္း ျမတ္ဗုဒၶ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ အလွူ ေပးသူသည္ သီလရွိ၏။ ၾကည္လင္ေသာစိတ္ရွိ၏။ ျမတ္ေသာကံ၏ အက်ိဳးကို ယုံၾကည္၏။ ထိုသူသည္ တရားသျဖင့္ ရအပ္ေသာ ပစၥည္းကို သီလမရွိသူတို့အား ေပးလွူ၏။ ဤအလွူသည္ အလွူေပးသူဘက္မွ စင္ၾကယ္၏။ အလွူ ေပးသူသည္ သီလမရွိသူျဖစ္၏။ မၾကည္လင္ေသာ စိတ္ရွိ၏။ ျမတ္ေသာကံ၏ အက်ိဳးကို မယုံၾကည္သူ ျဖစ္၏။ ထိုသူသည္ မတရားသျဖင့္ ရအပ္ေသာ ပစၥည္းကို သီလရွိသူတို့အား ေပးလွူ ၏။ ဤအလွူ သည္ အလွူ ခံသူဘက္မွ စင္ၾကယ္၏။ အလွူ ေပးသူသည္ သီလမရွိ။ မၾကည္လင္ေသာ စိတ္ရွိသူျဖစ္၏။ ျမတ္ေသာကံ၏ အက်ိဳးကို မယုံၾကည္သူျဖစ္၏။ ထိုသူသည္ မတရားသျဖင့္ ရအပ္ေသာပစၥည္းကို သီလမရွိသူတို့အား ေပးလွူ ၏။ ထိုအလွူသည္ အက်ိဳးမရွိဟု ျမတ္ဗုဒၶ ေဟာၾကားေတာ္မူ၏။ အလွူ ေပးသူသည္ သီလရွိသူျဖစ္၏။ ၾကည္လင္ေသာစိတ္ရွိသူျဖစ္၏။ ျမတ္ေသာကံ၏ အက်ိဳးကို ယုံၾကည္သူ ျဖစ္၏။ ထိုသူသည္ တရားသျဖင့္ ရအပ္ေသာ ပစၥည္းကို သီလရွိသူတို့အား ေပးလွူ၏။ ထိုအလွူသည္ အလြန္အက်ိဳးရွိ၏ဟု ျမတ္ဗုဒၶ ေဟာၾကားေတာ္မူ၏။ အလွူေပးသူဟာ ရာဂကင္း၏။ ၾကည္လင္ေသာစိတ္ရွိသူျဖစ္၏။ ျမတ္ေသာကံ၏ အက်ိဳးကို ယုံၾကည္သူ ျဖစ္၏။ ထိုသူသည္ တရားသျဖင့္ ရအပ္ေသာ ပစၥည္းကို ရာဂကင္းသူတို့အား ေပးလွူ၏။ ထိုအလွူသည္ ပစၥည္းအလွူတို့မွ အျမတ္ဆုံး ျဖစ္၏။ ဒီတရားေတာ္အတိုင္း ေႏြရာသီ ရဟန္းခံ၊ ရွင္ျပဳပြဲ တစ္ပြဲမွာ ေဟာၾကားခဲ့ပါတယ္။ သားက ရွင္ရဟန္းျပဳ၊ မိဘက ေစတနာ ျဖဴ စင္၊ သီလလည္းေဆာက္တည္ထား၊ စိတ္ကလည္းၾကည္လင္၊ ျပဳလုပ္တဲ့ ကံ အက်ိဳးကိုလည္း ယုံၾကည္၊ တရားသျဖင့္ ရအပ္တဲ့ ပစၥည္းေတြနဲ႔ ရာဂကင္းကင္းနဲ႔ ရဲရဲႀကီး လွူဒါန္းတဲ့ အလွူ မို့ အျမတ္ဆုံး အလွူ ပါပဲ။ သို့ေသာ္ ပရိတ္သတ္စားဖို့၊ ေသာက္ဖို့ အလွူ အတြက္နဲ႔ အသက္ေသေၾကရတဲ့ သတၱဝါေတြရဲ့ ဘ၀ကို ညႇာတာၿပီး ေထာက္ထားၾကပါဦးလို့ ေဟာေျပာ ျပလိုက္တဲ့အခါ အလွူ ေပးတဲ့သူေတြက “ အဲဒါမွ ဒုကၡပဲ ” ဆိုၿပီးေတာ့ ေနာင္တရ ၾကပါတယ္။ တိရစၧာန္ကိုလွူ လို့ ဘဝေပါင္းတစ္ရာ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာေပးတယ္လို့ ျမတ္ဗုဒၶ က လမ္းညႊန္ထားတဲ့ အလွူပါ။ တိရစၧာန္ အသား၊ အေသြး၊ အေရအရိုး၊ အေသြးကိုလွူရင္ အလွူ ေပးသူဟာ သီလ ရွိသူ၊ ကိုယ္က်င့္ေကာင္းသူ၊ ကံအက်ိဳးကို ယုံတဲ့သူ၊ တရားတဲ့ ပစၥည္းနဲ႔ လွူ တဲ့သူ၊ ဟုတ္, မဟုတ္ စဥ္းစားၾကေပေတာ့လို့ တရားကိုနိဂုံးခ်ဳပ္လိုက္ပါတယ္။ “ ရွင္ရဟန္းမ်က္ႏွာ ခ်ိဳခ်ိဳေလး ဒါယကာမ်က္ႏွာ ခ်ိဳခ်ိဳေလး အလွူ ခံမ်က္ႏွာ ခ်ိဳခ်ိဳေအး အလွူပစၥည္း နီေသြးေသြး” နဲ႔ေတာ့ မျပဳလုပ္ၾကဖို့ ဆင္ျခင္ၾကဖို့ ျဖစ္ပါတယ္။ ကရင္ျပည္နယ္၊ ဘားအံၿမိဳ့ ေတာင္ကေလးဆရာေတာ္( ေတာမွီရဟန္း ) ေရးသားျပဳစုေသာ စံရိပ္ၿငိမ္တရားမ်ား စာအုပ္မွ… “အျမတ္ဆုံးအလွူ "ေဆာင္းပါး သံေဃ ဒိႏၷံ မဟပၹလံ၊ သံေဃ ေတ ေဂါတမီ ေဒတိ ၊ သံေဃေတ ဒိေႏၷ အဟၪ္ေစဝ ပူဇိေတာ ဘဝိႆာမိ။ Credit;မူရင္း Ref ရတနာ့ဂုဏ္ရည္ page