အလင်းရောင် ဓမ္မ: လူေတာ္လူေကာင္းျဖစ္ဖို႔ဆိုတာ ----------------------------- ျမတ္စြာဘုရားေဟာတဲ့ အႏွစ္ခ်ဳပ္က ဘာလဲဆိုရင္ သူတစ္ပါးရဲ႕ စိတ္ေနသေဘာထားေတြ မသိခ်င္ေနပါေစတဲ့ ကိုယ့္ရဲ႕စိတ္ေနသေဘာထားေတြ သိေအာင္လုပ္ပါ။ သူမ်ားစိတ္ကုိ မသိတာ ဘာမွ အေရးမႀကီးဘူး ကိုယ့္စိတ္ကိုယ္သိေအာင္လုပ္ပါ။ အဲေတာ့ သိေအာင္လုပ္ဆိုတာဘာလဲ မဟာသတိပဌာနသုတ္မွာ သတိပ႒ာန္ေလးမ်ိဳး ေဟာထားတဲ့အထဲမယ္ စိတၱာႏုပႆနာသတိပ႒ာန္ဆိုတာ ကိုယ့္စိတ္ကို အကဲခတ္ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့က်င့္တာကိုဆိုလိုတယ္။ ငါ့ စိတ္ေလးမွာ ေလာဘေတြ မၾကာမၾကာျဖစ္ေသးလား၊ ေဒါသေတြ မၾကာမၾကာျဖစ္ေသးလား၊ ေမာဟေတြ မာန္မာနေတြ ဣသာမစၦရိယေတြ မၾကာမၾကာျဖစ္သလား။ ကိုယ့္သႏၲာန္ထဲမွာ စိတ္အညစ္အေၾကးေတြမ်ားေနလား အညစ္အေၾကးေတြ ရိွသလားဆိုတာ ရိွသလားမရိွဘူးလားဆိုတာကို အျမဲမပ်က္ေစာင့္ၾကည့္ အကဲခတ္ရမယ္။ စိတၱာႏုပႆနာ ဆိုတာ Contemplation of mind စိတ္ကို သတိနဲ႔ သမာဓိနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္တာ။ ေစာင့္ၾကည့္ယံုနဲ႔ အလုပ္ျပီးလားဆိုေတာ့ မျပီးဘူး။ ေစာင့္ၾကည့္တဲ့အခါ ဘာေတြလဲ အေျဖႏွစ္ခု ထြက္လာလိမ့္မယ္။ ငါ့ စိတ္ဟာ ေလာဘေတြနဲ႔တြဲေနတယ္၊ ေဒါသေတြနဲ႔ တြဲေနတယ္၊ ေမာဟေတြ ျဖစ္တယ္။ အဲ့ဒါဆိုလို႔ရိွရင္ ဒီအေျဖရျပီဆိုလို႔ခ်င္ရင္ ဒါေတြဖယ္ဖို႔ၾကိဳးစားလိုက္တဲ့။ အကယ္၍ ငါ့စိတ္ေလးဟာ ေကာင္းတဲ့ သဘာ၀တရားေတြနဲ႔သာရိွျပီး ေလာဘလဲမျဖစ္ဘူး၊ ေဒါသလဲ မျဖစ္ဘူး၊ ေမာဟလည္း မျဖစ္ဘူး၊ ကုသိုလ္တရားေတြပဲ အျဖစ္မ်ားတယ္လို႔ အေျဖထုတ္လို႔ရိွရင္ ေအး ဒီအေျခအေနတစ္ခု မပ်က္ျပားေစပဲ ေရွ႕ဆက္ျပီးေတာ့ တရားအားထုတ္လို႔ ဒီလိုဆိုလိုတယ္။ ဘာအရာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာအေျဖထုတ္၊ အေျဖထုတ္ျပီးေတာ့ လုပ္ရမဲ့အလုပ္ကေတာ့ ဘာတုန္းဆိုရင္ မေကာင္းတာရိွရင္ ဖယ္ရွားဖို႔ ေကာင္းတာရိွရင္ ေကာင္းတဲ့ အေနအထားေပၚမွာ ရပ္တည္ျပီး ၾကိဳးစားဖို႔လို႔ ျမတ္စြာဘုရား အဆံုးအမက အဲ့ဒီအတိုင္းပဲ။ အဲေတာ့ ဘုန္းႀကီးတို႔တေတြ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာရမယ္။ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာဆိုေတာ့ လူေတြက ေစာင့္ၾကည့္တယ္ ကိုယ့္ခႏၶာကိုယ္မွာ ေရာဂါရိွမရိွ medical check up လုပ္ၾကတယ္။ အဲ့ဒါေတာ့ ေၾကာက္တယ္ေလ ေရာဂါျဖစ္မွာေၾကာက္ေတာ့ medical check up လုပ္တယ္။ သို႔ေသာ္ စိတ္ထဲမွာ ေလာဘ ေဒါသ ေမာဟေတြရိွလားဆိုတာကိုေတာ့ check up မလုပ္ဘူး သိပ္ျပီးေတာ့ဘယ္သူမွလုပ္မယ္ မထင္ဘူး။ အဲဒီ medical check up လုပ္သလို mental check up လည္းလုပ္ဖို႔လိုတယ္။ သံသရာ၀ဋ္ဆင္းရဲက လြတ္ခ်င္လို႔ခ်င္ရင္ ကိုယ့္စိတ္အေနအထားကို သိေအာင္ mental check up လုိ႔ေခၚတယ္ စိတ္ကိုေလ့လာသံုးသပ္တဲ့ နည္းစနစ္ဟာ meditation ကမၼ႒ာန္းအားထုတ္တဲ့ နည္းစနစ္ပဲ။ ေအး ကမၼ႒ာန္းအားထုတ္တယ္ဆိုတာ အၾကာႀကီးထိုင္မွ ကမၼ႒ာန္းအားထုတ္တာ မဟုတ္ဘူး။ ထိုင္ႏိုင္ရင္ပဲ တရားထူး တရားျမတ္ ရလိမ့္မယ္ထင္ျပီးေတာ့ ၾကိဳးစားထိုင္ရင္ အက်ိဳးျဖစ္မွာဆိုးရတယ္။ အဲေတာ့ အေရးႀကီးဆံုးကဘာလဲ ကိုယ့္စိတ္ထဲမွာ မေကာင္းတဲ့ စိတ္ေတြမ၀င္ေအာင္ တားဆီးႏိုင္ဖို႔က အဓိက၊ ကိုယ့္ရဲ႕စိတ္ရဲ႕ အညစ္အေၾကးေတြကို တြန္းလွန္ဖယ္ရွားႏိုင္မႈက အဓိက၊ အဲ့ဒါကို သတိထားၾကရမွာျဖစ္တယ္ေပါ့။ ၾကာရွည္စြာထိုင္တိုင္း စိတ္ရဲ႕အညစ္အေၾကးေတြကို တြန္းလွန္ႏိုင္တာ မဟုတ္ဘူး။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အသိဆံုးပဲ။ ကိုယ့္သႏၱာန္မွာ ေကာင္းတဲ့စိတ္ေတြျဖစ္ေနသလား မေကာင္းတဲ့စိတ္ေတြ ျဖစ္ေနသလားဆိုတာကို ကိုယ့္ဟာကိုယ္ပဲ အကဲခတ္ရမယ္။ ေကာင္းမေကာင္း မေရြးခ်ယ္တတ္ဘူးဆိုလို႔ရိွရင္ အဘိဓမၼာကို ေလ့လာၾကည့္လိုက္၊ ေလ့လာၾကည့္လိုက္တဲ့အခါမွာ လူရဲ႕စိတ္ထဲမွာ မေကာင္းတာတစ္ဆယ့္ေလးမ်ဳိး ရိွတယ္။ Mental impurities စိတ္ရဲ႕အညစ္အေၾကးတစ္ဆယ့္ေလးမ်ိဳး။ အဲ့ဒီတစ္ဆယ့္ေလးမ်ိဳးဆိုတာ အမွန္မသိတဲ့ ေမာဟကမေကာင္းဘူး၊ မေကာင္းတဲ့အလုပ္ေတြလုပ္ရမွာ မရွက္တာ မေၾကာက္တာဆိုတာ မေကာင္းဘူး။ စိတ္တည္ျငိမ္မႈမရိွဘဲ စိတ္ေတြ လြင့္ပ်ံ႕မႈ သမာဓိ ကင္းမဲ့တာ မေကာင္းဘူး မေကာင္းတာေလးခု။ ေနာက္တစ္ခုက ေလာဘ၊ ကိုယ့္ဟာလိုခ်င္တယ္ သူ႔ဟာလိုခ်င္တယ္။ လိုခ်င္တယ္ သိမ္းပိုက္တယ္ တြယ္တာတယ္။ မေကာင္းဘူး ဘာျဖစ္လို႔ မေကာင္းလဲ? လူေတြကေတာ့ ထင္တယ္ ေလာဘဆိုတာ ရိွရမွာေပါ့ ေလာဘမရိွရင္ မြဲသြားမွာေပါ့ ငတ္မွာေပါ့လို႔ ဒီလုိေတြးၾကတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကလည္း စဥ္းစားမႈ လြဲမွားသြားတာေတြရိွတယ္၊ တစ္ခ်ိဳ႕က စီးပြားဥစၥာရွာတာေတာင္မွပဲ ေလာဘနဲ႔ရွာတယ္လို႔ ထင္ၾကတယ္။ ေလာဘက စီးပြားမရွာတတ္ဘူး၊ ေလာဘနဲ႔စီးပြားရွာရင္ သူခိုး ဓားျပပဲ ေသခ်ာတယ္။ ေလာဘေၾကာင့္ လူေတြခ်မ္းသာတာမဟုတ္ဘူး သို႔ေသာ္ လူေတြက ေလာဘရိွလို႔ ခ်မ္းသာတယ္လို႔ ထင္ေနတာ။ ေသေသခ်ာခ်ာ စဥ္းစားၾကည့္ ခ်မ္းသာတာဟာ အသိဉာဏ္နဲ႔ လံု႔လေၾကာင့္ ခ်မ္းသာတာ။ ဘယ္လိုေရာင္းရမယ္၊ ဘယ္လို ၀ယ္ရမယ္ဆိုတဲ့ Economic ဆုိတဲ့ စီးပြားေရးပညာတတ္တာ အဲ့ဒါ ေလာဘ မဟုတ္ဘူး ပညာ။ အဲ့ဒီအတိုင္း ၾကိဳးစားအားထုတ္တယ္ ဘယ္လိုေရာင္းရင္ ဘယ္လိုအက်ိဳးျမတ္ႏိုင္တယ္ ဘယ္လို ဘယ္အလုပ္လုပ္ရင္ ေကာင္းတယ္ဆိုတာကို သိတာ ပညာ ေလာဘ မဟုတ္ဘူး။ ေလာဘေၾကာင့္ ခ်မ္းသာတာ မဟုတ္ဘူး၊ ပညာနဲ႔၀ီရိယေၾကာင့္ ခ်မ္းသာတယ္ဆိုတာကို သတိထားဖို႔ လိုအပ္တယ္ေပါ့။ အဲေတာ့ ေလာကမွာ အဲ့ဒါဆိုလို႔ရိွရင္ ေလာဘဆိုတာ လူတိုင္းရိွတယ္ တကၠသိုလ္တက္ျပီး စီးပြားေရးဘြဲ႔ယူစရာမွ မလိုေတာ့တာ ေလာဘကရိွေနျပီးသားပဲေလ။ ေလာဘေၾကာင့္ ၾကီးပြားတာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ တထစ္ခ်မွတ္ရမယ္။ ေလာဘက တြန္းအားတစ္ခုအေနနဲ႔ေတာ့ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္မယ္ သူက စီးပြားရွာတတ္တာ မဟုတ္ဘူး။ ရွာတတ္တာက ပညာ ၾကိဳးစာတာက ၀ီရိယ။ ၀ီရိယနဲ႔ပညာ ေပါင္းစပ္လိုက္မွ ေကာင္းျမတ္တဲ့အက်ိဳးေတြကို ရႏိုင္တာေပါ့။ ေအး ဒါေၾကာင့္မို႔ ကိုယ့္စိတ္ကို အျမဲမပ်က္ဆင္ျခင္သံုးသပ္ျပီးေတာ့ အေျဖထုတ္ႏိုင္ရမယ္။ အဲ့ဒီလို အေျဖထုတ္မွ လူ႔ဘ၀မွာ လူေတာ္လူေကာင္းဆိုတာ ျဖစ္တယ္။ -------------------------------------------- ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ပါေမာကၡခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး “ျမတ္ဗုဒၶ၏ သမီးေတာ္မ်ားတရားေတာ္ အပိုင္း(၃၆)” တရားေတာ္မွ ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္ျဖစ္ပါသည္။ ----------------------------- Credit --- Shwe Thu