အလင်းရောင် ဓမ္မ: စိတ္ေကာင္းထားက မိတ္ေကာင္းရ •••••••••••••••••••••••••••••••••• (၁) အက်ိဳးလိုကာ ခ်စ္တတ္ပါ။ မွန္စြာ မိတ္ေဆြစစ္။ (၂) ဆင္းရဲကင္းေပ်ာက္ မက်ေရာက္ေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္ကာကြယ္ စြမ္းရည္ႀကြယ္ ခ်စ္ဖြယ္ မိတ္ေဆြစစ္။ (၃) ကိုယ္နဲ႔တန္းတူ မိတ္ဖြဲ႔ယူ ခ်စ္မူ မိတ္ေဆြစစ္။ (၄) အတြင္းေရးမွာ ထည့္သြင္းကာ ထားတာ မိတ္ေဆြစစ္။ (၅) လ်ွိဳ႕ဝွက္ခ်က္မ်ား ထည့္သြင္းထားကာ ယုံအပ္ပါ သစၥာရွိတာ မိတ္ေဆြစစ္။ (၆) ကိုယ္တိုင္ျပဳျငား ေကာင္းမႈမ်ား စြမ္းအားျပည့္တဲ႔ မိတ္ေဆြစစ္။ (၇) ေနာက္ေနာင္ဘဝ နိဗၺာန္က်ေအာင္ မုခ်ပိုင္ပိုင္ ပို႔ေဆာင္နိုင္ ႀကံ့ခိုင္မိတ္ေဆြစစ္။ (၈) သစၥာမေဖာက္၊ေကာင္းရာေရာက္ေအာင္၊ ပို႔ေဆာင္နိုင္ေႀကာင္း၊မိတ္ေဆြေကာင္း၊ စုေပါင္းအားအစစ္။ (၉) ကိုယ္ကခ်စ္မွ သူကတစ္ဖန္၊ ကိုယ့္ကိုျပန္၊အမွန္ေကာင္းစြာခ်စ္။ ေလာကဆိုတာ အဝိဇၨာ တဏွာ ဦးေဆာင္ တာျဖစ္လို႔ အဆိုးေတြသိပ္ေပါတယ္။ အဆိုးကို နိုင္သေလာက္သာ ကိုယ့္ဆီကို အေကာင္းေတြ ေရာက္လာနိုင္ႀကမွာ ျဖစ္တယ္။ အဆိုးေတြကင္းဖို႔ အေကာင္းေတြ ျဖည့္သြင္း နိုင္ဖို႔ ကူညီေပးနိုင္မယ့္္ မိတ္ေဆြကို အထူးပဲ လိုအပ္ပါတယ္။ မိတ္ေဆြေကာင္းရဖို႔ အရင္းႏွီးဆုံးေပါင္းသင္း ရမယ့္ ပုဂၢိဳလ္ကေတာ့ မိမိပဲျဖစ္တယ္။ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ေပါင္းတတ္မွ ကံေကာင္းလာမယ္။ ကံေကာင္းမွပဲ မိတ္ေဆြေကာင္း ေတြ႔ရမယ္။ အဇၩတၱ မိတ္ေဆြေကာင္းမွ ဗဟိတၱ မိတ္ေဆြေကာင္းေတြ ျပည့္လာမယ္။ အတြင္းမွာေရာ အျပင္မွာေရာ မိတ္ေဆြေကာင္းဆိုတာ ရွိေနရမယ္။ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ စိတ္ပါလက္ပါ ျပဳလုပ္ထားတဲ႔ ေကာင္းမႈတရားကမွ တကယ့္မိတ္ေဆြအစစ္ပါ။ (၁) အက်ိဳးကို လိုလားတဲ႔အေနနဲ႔ ခ်စ္တတ္လို႔ မိတ္ေဆြ ေခၚပါတယ္။ ေသြးသားစပ္သည္ျဖစ္ေစ မစပ္သည္ျဖစ္ေစ အက်ိဳးကို တကယ္ လိုလိုလားလားခ်စ္မွ မိတ္ေဆြပါ။ ကိုယ့္ေကာင္းမႈကေတာ့ ကိုယ္က သူ႔ကိုခ်စ္လို႔ စိတ္ပါလက္ပါ ျပဳလုပ္ထားတာျဖစ္တာေႀကာင့္ သူကလဲ ကိုယ္ခ်စ္သေလာက္ ကိုယ့္ကို တုန္႔ျပန္ျပီးသားပါ။ ဗဟိတၱမိတ္ေဆြ ေဆြမ်ိဳးက ေဆာင္ရြက္မေပး နိုင္တာကိုေတာင္ ကုသုိလ္မိတ္ေဆြက ေဆာင္ ရြက္ေပးနိုင္တာကိုး။ (၂) အက်ိဳးမဲ႔ ဆင္းရဲေတြ မက်မေရာက္ ကင္းေပ်ာက္ေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္ကာကြယ္ ေပးတတ္လို႔လဲ မိတ္ေဆြေခၚရတယ္။ ကိုယ့္ကုသုိလ္ကမွ အက်ိဳးမဲ႔ ဆင္းရဲမေရာက္ ေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္ကာကြယ္ေပးတဲ႔ တကယ့္ မိတ္ေဆြစစ္ပါ။ ဗဟိတၱ မိတ္ေဆြက တစ္ခါတစ္ရံ ကိေလသာ ေႀကာင့္ စိတ္ေဖာက္ျပန္ျပီး အက်ိဳးမဲ႔ေအာင္ ဆင္းရဲေအာင္ လုပ္မိတတ္ေသးတယ္။ တစ္ျခားမႀကည့္နဲ႔ေလ။ မိဘကေတာင္ သားသမီးအက်ိဳးမဲ႔သြားေအာင္ သားသမီး ကေတာင္ မိဘအက်ိဳးမဲ႔ဆင္းရဲ သြားေအာင္ လုပ္မိတတ္ႀကတာေတြ ရွိေနတတ္ေသးတာပဲ။ (၃) သူတစ္ပါးကို ကိုယ့္အေပၚ ညြတ္လာ ေအာင္ မိတ္ဖြဲ႔ ဆြဲေဆာင္ယူတတ္လို႔လည္း မိတ္ေဆြေခၚတာပါ။ ကိုယ္နဲ႔တန္းတူထားျပီး မိတ္ဖြဲ႔ယူတတ္တယ္။ ကိုယ့္ကုသုိလ္ကမွ အ့ံဖြယ္စြမ္းေဆာင္ခ်က္ ေကာင္းက်ိဳးျပဳျပီး ကုသုိလ္မလုပ္ဘဲ မေနနိုင္ ေအာင္ မိတ္ဖြဲ႔ ဆြဲေဆာင္တတ္တဲ႔ မိတ္ေဆြ စစ္ပါ။ ကုသုိလ္ကို လက္ခံနိုင္တဲ႔ သဒၶါတရားေပၚဖို႔ ကုသုိလ္ႏွင့္ လူေပါင္းမိဖို႔ လူက ကုသုိလ္ရွင္ ျဖစ္သြားဖို႔ ကုသုိလ္မိတ္ေဆြက မိတ္ေဆြက မိတ္ဖြဲ႔ ဆြဲေဆာင္ေနပါတယ္။ (၄) သူ႔အတြင္းေရးမွာ ထည့္သြင္းထား တတ္လို႔လည္း မိတ္ေဆြ ေခၚရတယ္။ သူက ကိုယ့္ကို ယုံႀကည္စိတ္ခ်စြာနဲ႔ အတြင္းက်က် ခ်စ္တတ္တယ္ေပါ့။ ကိုယ့္ကို အစစအရာရာ တိုင္ပင္ရမယ့္ အတြင္းေနပုဂၢိဳလ္လို႔ သေဘာထားနိုင္တယ္ေပါ့။ ကုသုိလ္ကမွ သူႏွင့္ လူတစ္ထပ္တည္း ျဖစ္ ေအာင္ လူကို ကုသုိလ္အတြင္း ဝင္ေရာက္နိုင္ ေအာင္ ထည့္သြင္းေပးတတ္လို႔ တကယ့္ မိတ္ေဆြစစ္ပါ။ ကုသုိလ္ရဲ႕အ့ံဖြယ္ထူးဆန္း အက်ိဳးေပးနိုင္တဲ႔ အစြမ္းကို ျမင္သာေအာင္ ထင္ထင္ရွားရွား ေဖာ္ျပေပးေနတာကပဲ လူကို ကုသုိလ္အတြင္း သားျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပးနိုင္တဲ႔သေဘာပါ။ (၅) ကိုယ့္ရဲ႕လ်ွိဳ႕ဝွက္ထားရမယ့္ အတြင္းေရး ကိစၥေတြမွာ စိတ္ခ်လက္ခ် ထည့္သြင္းထား ထိုက္တယ္။ ယုံၾကည္စိတ္ခ်ရေလာက္ေအာင္ သစၥာရွိတယ္။ ဒါ့ေႀကာင့္လည္း မိတ္ေဆြလို႔ ေခၚတယ္။ ကုသုိလ္ကမွ အတြင္းက်က် ယုံႀကည္စိတ္ခ်စြာ ထည့္သြင္းထားထိုက္တဲ႔ မိတ္ေဆြစစ္ပါ။ မိဘေဆြမ်ိဳး မိတ္ေဆြအရင္းေတာင္ မစြမ္းေဆာင္ နိုင္တဲ႔ အရာအားလုံးကို ကုသုိလ္က စြမ္းေဆာင္ ေပးနိုင္တာကိုး။ ကုသုိလ္မိတ္ေဆြဟာ တမလြန္ဘဝ နိဗၺာန္က် ေအာင္ မုခ်အက်ိဳးေဆာင္ေပးနိုင္တဲ႔ ကိုယ့္ရဲ႕ အက်ိဳးေဆာင္ အတြင္းေရးမွဴး အစစ္လည္း ျဖစ္တယ္။ ဘယ္ေတာ့မွ မလိုတစ္မ်ိဳး လိုတစ္မ်ိဳးမလုပ္ပဲ အစ အလယ္ အဆုံး အေကာင္းဖက္ကခ်ည္း ေနျပီး ကိုယ့္ကို အျမဲကူညီေစာင့္ေရွာက္ တတ္တာ ေႀကာင့္ သစၥာအရွိဆုံး မိတ္ေဆြလည္း ျဖစ္ ပါတယ္။ ကုသုိလ္ဆိုတာ ကိုယ္ခ်စ္တတ္သေလာက္ သူက ျပန္ခ်စ္တတ္တဲ႔ ျမတ္ႏိုးဖြယ္ အေကာင္းဆုံး မိတ္ေဆြပါ။ ကိုယ္ခ်စ္တာထက္ သူကပိုခ်စ္တတ္ပါတယ္ လို႔ေတာင္ ေျပာရင္ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ ကုသုိလ္က ေပးတာေလာက္ေတာ့ ဘယ္သူမွမွီေအာင္ လုပ္မေပးနိုင္ပါဘူး။ စိတ္ေကာင္းထားတတ္သေလာက္ ကုသုိလ္ မိတ္ေကာင္းႏွင့္ ေတြ႔ခြင့္ရွိတယ္။ ကုသုိလ္မိတ္ေကာင္းရွိရင္ တစ္ေယာက္တည္း ေနရဲ ေသရဲျပီေပါ့။ ေယာဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး အရွင္သိရိႏၵာဘိဝံသ